Tết Thanh Minh và những điều cần biết về ngày Thanh Minh 2023

Tuy không phải là ngày lễ Tết lớn nhưng Tết Thanh Minh lại mang một ý nghĩa rất lớn trong phong tục của người Việt. Được biết, Tết thanh minh là ngày con cháu hướng về cội nguồn tổ tiên, dù đi làm xa nhưng ngày này cũng về tụ họp để tảo mộ, quây quần, làm mâm cúng tổ tiên để thể hiện lòng thành kính với ông bà. Hãy cùng Mygear khám phá hiểu hơn về lễ Tết Thanh Minh?

Ngày Tết Thanh Minh 2023 trùng với ngày nào?

Tết Thanh Minh không có thời gian cố định ngày nào, thường bắt đầu kể từ 4-5/4 (sau khi tiết Xuân Phân kết thúc) và kéo dài tới ngày 20-21/4 Dương lịch (khi tới tiết Cốc Vũ). Vào năm nay, Tết Thanh Minh lại trùng với thứ tư ngày mùng 5/4/2023 (tức ngày 15/2, ngày Quý Tỵ, tháng Ất Mão năm Quý Mão Âm lịch).

Nguồn gốc của ngày lễ Tết Thanh Minh

Theo ông Nguyễn Hùng Vĩ – nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, Thanh Minh là một trong 24 Tiết Khí hàng năm. Theo quan niệm phương Đông, ngày đầu tiên của Tiết Thanh Minh sẽ được lấy để làm mốc diễn ra ngày lễ Thanh Minh.

Theo nghĩa đen, Thanh Minh nghĩa là không khí tươi sáng, mát mẻ, trong lành, trời quang mây tạnh. Thời gian của ngày Tết thanh minh sẽ kéo dài trong khoảng 15-16 ngày.

Tuy nhiên, hiện nay thì mọi người tính Tiết Khí dựa theo lịch Dương. Như vậy, Tết Thanh Minh sẽ rơi vào ngày 15/2 Âm lịch năm Quý Mão chứ không phải là vào tháng 3 Âm lịch như mọi người lầm tưởng.

Trong phong tục Việt Nam, Tết Thanh Minh là dịp để tưởng nhớ và tri ân tới những người thân đã khuất bằng phong tục tảo mộ. Đây là thời điểm để làm đẹp, sửa sang lại phần mộ của gia tộc để nơi nghỉ ngơi của tổ tiên trở nên tôn nghiêm hơn.

 Gia đình sửa sang mộ phần ngày Tết Thanh Minh

Vào dịp Tết Thanh Minh, các gia đình sẽ dành thời gian để tới nghĩa trang và mang theo dụng cụ để chăm sóc mộ phần. Những ngôi mộ còn chưa được xây dựng xong được đắp lại kỹ càng, dọn cỏ và cắt tỉa những cây hoang mọc trên mộ. Điều này giúp ngăn chặn trâu bò đến phá hay rắn chuột đào hang làm tổ bên trong, ảnh hưởng đến “giấc ngủ ngàn thu” của người bên trong.

Ý nghĩa ngày Thanh Minh

Trong phong tục truyền thống của Việt Nam, Tết Thanh Minh là dịp để tưởng nhớ và tri ân đến những người đã khuất bằng phong tục tảo mộ. Đây là thời điểm để sửa sang, tân trang lại phần mộ của gia tộc để nơi nghỉ ngơi của tổ tiên được sạch sẽ và tôn nghiêm hơn.

Vào dịp này, các gia đình sẽ dành thời gian cùng đi tảo mộ. Ngoài việc tôn tạo sửa sang, việc quét dọn, vệ sinh lau chùi sạch sẽ rồi bày biện mâm cúng bằng hương hoa và các lễ vật để tỏ lòng thành kính và tưởng niệm đến người đã mất.

Những hoạt động diễn ra vào ngày Tết Thanh Minh

Vào ngày tết Thanh Minh thường diễn ra một số hoạt động như sau:

Chuẩn bị mâm cúng chỉn chu

Trong ngày Tết Thanh Minh, việc chuẩn bị mâm cỗ là một phần không thể thiếu. Tuỳ vào địa phương và phong tục mà mâm cúng được chuẩn bị khác nhau nhưng đa phần chủ yếu vẫn là một mâm cơm bình thường để mời một bữa đến tổ tiên và ông bà. Đây không phải là khoa trương hay mở tiệc tùng linh đình mà đơn giản chỉ là một buổi ăn uống đơn giản để tưởng nhớ người đã khuất.

Hội đạp thanh

Ngày xưa, vào dịp Tết Thanh Minh các lứa nam nữ trẻ thường du xuân và tận hưởng cuộc sống. Họ tham gia vào hội đạp thanh (hay còn biết tới là giẫm lên cỏ). Tuy nhiên, theo thời gian thì lễ hội đạp thanh này dần trở nên ít phổ biến ở Việt Nam. Một số địa phương ở Trung Quốc tới nay vẫn còn duy trì nét văn hoá truyền thống độc đáo của lễ hội này.

Mong rằng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu hơn về ngày Tết Thanh Minh 2023. Chúc bạn có một mùa Thanh Minh ý nghĩa nhé.